كشف دو هزارمين دنباله‌دار توسط فضاپيماي «سوهو»

فضاپيماي مشترك آژانس فضايي اروپا و ناسا موسوم به رصدخانه خورشيدي و هليوسفري «سوهو(SOHO)» روز 26 دسامبر دوهزارمين دنباله‌دار را كشف كرد. سوهو با استفاده از كمك دانشمندان تمام دنيا اكنون به بزرگترين كاشف ستاره‌هاي دنباله‌دار در همه زمان‌ها تبديل شده است. اين موضوع از آنجا با اهميت به نظر مي‌رسد كه اين فضاپيما نه براي كشف دنباله دارها كه براي انجام تحقيقات در مورد خورشيد طراحي شده بود. فضاپيماي سوهو در تاريخ دوم دسامبر سال 1995 براي انجام تحقيقات در مورد خورشيد به فضا پرتاب شد. حدود 70 تن از 18 كشور مختلف جهان در يافتن دنباله‌دارها در 15 سال اخير با بررسي تصاوير ارسالي سوهو كه در اينترنت در دسترس بود،‌ به اين پروژه كمك كرده‌اند. يكي از دنباله‌دارهاي كشف شده توسط سوهو، «96P Machholz» نام دارد. اين دنباله دار هر شش سال به دور خورشيد مي‌چرخد و سوهو تاكنون سه بار آن را مشاهده كرده‌ است. 10 سال طول كشيد تا تعداد دنباله‌دارهاي كشف شده سوهو به هزار برسد، اما هزار دنباله‌دار بعدي طي پنج‌سال اخير كشف ‌شده‌اند.

فرضيه اي جديد براي اثبات جهان قبل از انفجار بزرگ

در صورتي که اين نظريه درست باشد، پرتوهاي کيهاني اولين شواهد واقعي مبني بر اين واقعيت هستند که جهان کنوني ما جوانترين بخش از رشته اي بي نهايت از جهان هاي متوالي و احيا شده است.اخترشناسان اين الگوهاي حلقوي را طي بررسي جديد از پس زمينه ريزموجي کيهاني جهان يافته اند، اين پس زمينه بازمانده تشعشعاتي است که از انفجار بزرگ به جا مانده و اکنون در جهان نفوذ کرده است در بسياري از اين الگوهاي حلقه مانند که به موجي در يک برکه شباهت دارند، حرارت نسبت به ديگر بخش هاي پس زمينه ريزموجي کيهاني يا CMB يکنواخت تر است.به گفته راجر پنروز از دانشگاه آکسفورد و «واحه گورزاديان» از موسسه فيزيک ايروان در ارمنستان، يکي از دلايل قابل قبول براي وجود اين پديده مي تواند اين باشد که چنين حلقه هايي در زمان جهاني پيش از جهان کنوني و در اثر برخورد سياهچاله ها با يکديگر به وجود آمده اند. دانشمندان معتقدند زماني که دو سياهچاله با يکديگر برخورد مي کنند امواجي از انرژي از خود ساطع مي کنند که به امواج گرانشي شهرت دارند، هرچه سياهچاله هاي در حال برخورد با يکديگر عظيم تر باشند، امواج شديدتر، بيشتر و قدرتمندتري ايجاد خواهند شد.

ادامه نوشته

کشف یک لکه بزرگ سفید در نیمکره شمالی زحل

کاوشگر زحلگرد کاسینی تصویری عجیب از زحل تهیه کرد که یک لکه بزرگ سفید را در نیمکره شمالی زیباترین سیاره منظومه شمسی نشان می دهد.کاوشگر کاسینی آژانسهای فضایی اروپا و آمریکا تصویر این لکه بزرگ را در بخش شمالی سیاره زحل تهیه کرد. لکه اصلی حدود 3 هزار و 600 مایل (6 هزار کیلومتر) برابر با نصف اندازه زمین عرض دارد. این لکه یک دم نیز دارد که بیش از 36 هزار مایل (60 هزار کیلومتر) امتداد یافته است.دوربین کاسینی این تصویر را از فاصله یک میلیون و 793 هزار و 711 کیلومتری و با استفاده از فیلتر سبز گرفته است.در نیمه ماه دسامبر یک منجم آماتور در استرالیا به نام "آنتونی وزلی" یک توفان درخشان سفید را در نیمکره شمالی زحل کشف کرد. این توفان اکنون به 100 درجه طول جغرافیایی منطقه حاره شمالی رسیده است.لکه های بزرگ سفید به صورت دوره ای بر روی زحل ظاهر می شوند و معمولا به اندازه کافی برای رصد با تلسکوپهای معمولی زمینی بزرگ هستند.براساس گزارش دیلی میل، این لکه ها که در واقع یک توفان آمونیاکی یخی هستند که می توانند به قطر هزاران کیلومتر برسند. چرخه ظهور این توفانهای سفید هر 5/28 سال یکبار است که تاکنون در دوره های 1876، 1903، 1933، 1960 و 1990 دیده شده اند.

كشف نشانه‌هاي حيات در يك شهاب‌سنگ!

زيست‌ستاره‌شناسان ناسا توانسته‌اند اسيد آمينه را كه عنصر اصلي حيات محسوب مي‌شود، در يك سنگ آسماني كه تا پيش از اين تصور مي‌شد قادر به نگهداري از اين مولكول پيچيده نيست، كشف كنند. اين كشف غير منتظره باعث شده كه ناسا در مورد فرضيات اوليه درباره شكل‌گيري اسيدها بازانديشي كند. اسيدهاي آمينه مانند قطعات پازل حيات هستند، يك عنصر اساسي كه هرگونه حيات در زمين را پي ريزي مي كند. 20 گونه مختلف اسيد آمينه با تنظيمات متنوع براي ساخت ميليون‌ها پروتئين مختلف كه حيات زمين بر اساس آنها است مورد استفاده قرار گرفته است. يك تيم تحقيقاتي به سرپرستي دكتر دانيل گلاوين از مركز پرواز فضايي گودارد ناسا، ‌اين اسيد را در سنگ آسماني اوريليت (Ureilite) كه گونه‌اي نادر از جسم آسماني است و در اثر برخورد دو شهاب‌سنگ بوجود مي‌آيد، كشف كردند. اين برخورد، گرماي آين سنگ را تا 1100 درجه سلسيوس بالا مي‌برد. اين دما هر مولكولي از جمله اسيد آمينه را به كربن سرخ تبديل مي‌كند. اين عنصر شكننده در شهاب سنگ 2008 TC3 يافت شد كه در سال 2008 در صحراي حبشه در شمال سودان سقوط كرد. گالوين معتقد است كه اسيدهاي آمينه پس از تاثير اوليه با وجود نبود آب براي تشكيل اين نوع اسيد بوجود آمده‌اند. در حال حاضر اين تيم تحقيقاتي در گودارد در حال انجام آزمايش واكنش‌هاي شيميايي گازي هستند تا دريابند آيا اين مواد نيز قادر به توليد اسيدهاي آمينه بدون وجود آب هستند.

جزئیات اولین خورشیدگرفتگی 2011 در 11 دیماه 1389 خورشیدی

دبیر اجرایی شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران خورشید گرفتگی روز 14 دی ماه را اولین خورشید گرفتگی سال 2011 دانست و گفت: این خورشیدگرفتگی از ساعت 11 آغاز می شود و در سراسر ایران نیز قابل رویت است. اسدالله قمری نژاد  با اشاره به پدیده خورشید گرفتگی توضیح داد: زمانی که قرص کامل ماه از مقابل خورشید عبور می کند، سایه ماه بر روی زمین ایجاد خورشیدگرفتگی می کند.وی ادامه داد: زمانی که ماه به طور کامل نتواند قرص خورشید را پوشش دهد خورشیدگرفتگی برای ناظرین زمین به صورت جزئی دیده خواهد شد. به عبارت دیگر تمام قرص خورشید توسط ماه پوشانده نمی شود.دبیر اجرایی شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران از خورشیدگرفتگی (کسوف) در روز سه شنبه 14 دی ماه (4 ژانویه) خبر داد و اظهار داشت: خورشیدگرفتگی روز 14 دی ماه از نوع جزئی است که در تمام نقاط کشور قابل مشاهده است.وی با تاکید بر اینکه این گرفت چهاردهمین گرفت از دوره 151 ساروسی است توضیح داد: هر ساروس عبارت از یکسری گرفت هایی است که با فاصله 18 سال و 11 روز و 8 ساعت به طور منظم رخ می دهد. این ساروس از سال 1776 میلادی آغاز شده است و آخرین گرفت این ساروس در سال 3056 خواهد بود. 

ادامه نوشته

كشف پايدارترين گردباد غول‌آساي منظومه شمسي در سياره زحل!

محققان يك گردباد پنج ساله را در سياره زحل مورد بررسي قرارداده اند كه پايدارترين گردباد كشف شده تا به امروز در سيارات غول‌پيكر منظومه شمسي به شمار مي‌رود. ترسا گازتلوروتيا، رهبر اين تحقيقات در گروه علوم سياره‌اي دانشگاه باسك گفت: گردبادها كه در پي همسو شدن وزش بادها با گردش سياره بوجود مي‌آيند، معمولا زمان زيادي دوام نمي‌آورند، اما اين گردباد بيش از پنج سال دوام داشته كه توجه دانشمندان را به خود جلب كرده‌ است. تيم محققان باسك در سال 2004 همزمان با ارسال تصاوير زحل توسط فضاپيماي كاسيني، تحقيقات خود را در مورد اين گردباد شروع كردند. دانشمندان توانسته‌اند دوام اين گردباد عظيم را كه وسعتي تقريبا اندازه قاره اروپا دارد ، از آن زمان تا سال 2009 تاييد كنند. طبق مشاهدات دانشمندان، اين گردباد پايدارترين گردباد در سياره‌هاي غول پيكر منظومه شمسي از جمله مشتري و زحل است. محققان با بررسي بادهاي درون گردباد دريافته‌اند كه آنها از شدت كمتري نسبت به حركت خود گردباد برخوردارند. اين گردباد غول‌آسا با سرعت 245 كيلومتر در ساعت حركت كرده و با يك تندباد قوي كشيده مي‌شود. اين در حالي است كه سرعت باد در لبه‌هاي آن 72 كيلومتر بر ساعت است. برخلاف گردبادهاي هوايي بزرگ و طولاني‌مدت سياره مشتري، گردباد زحل چرخش ضعيفي دارد. دانشمندان بي‌صبرانه منتظر اطلاعات جديد 2010 هستند تا دريابند اين گردباد در سال گذشته چه تغييراتي داشته است. آخرين اطلاعات مربوط به سال 2009 و پس از انتشار عكس‌هاي زحل تحقيقات كاسيني توسط ناسا بوده‌ است.

ماري به دور خورشيد

رصدخانه «سولار دايناميک» ناسا از ماري غول پيکر در حال لغزيدن بر روي بخش جنوب شرق ستاره عظيم خورشيد عکسي جالب توجه به ثبت رساند.آنچه در اين تصوير به يک مار بزرگ نسبت داده شده است در واقع حلقه اي مغناطيسي از گازهاي جرمگين است که بر روي سطح خورشيد ، معلق قرار گرفته است.اين رشته مار مانند که براي اولين بار طي هفته گذشته توسط فضاپيماي استريو-B ناسا در بخش شرقي خورشيد مورد توجه قرار گرفت، نشانه هايي از بي ثباتي را در سطح خورشيد نمايان کرده و امکان بروز فوراني شديد را آشکار مي کند.فوران شديد شعله هاي خورشيدي و امواج مغناطيسي در ماه آگوست دو موج باردار الکتريکي را به سوي زمين فرستاد که اين امواج منجر به شکل گيري صحنه هاي شگفت انگيزي از شفق ها در شبهاي آسمان شمالي زمين شدند، آيا اين مار غول پيکر که طول آن در حدود 700 هزار کيلومتر تخمين زده شده است، فاصله اي در حدود دو برابر فاصله ماه تا زمين، نيز تاثيري مشابه بر روي آسمان زمين خواهد داشت؟متخصصان در پاسخ به اين سئوال اعلام کرده اند اين فوران در حال حاضر رخ داده است و به نظر نمي آيد هيچ تاثيري بر روي زمين از خود به جا بگذارد.

کپسول سايوز به ايستگاه فضايي رسيد

کپسول روسي سايوز پس از 2 روز سفر سرانجام همراه با سه سرنشين خود به ايستگاه فضايي بين المللي متصل شد.کسپول فضاپيماي روسي سايوز در ماموريت MagIsstra همراه با ديميتري کوندراتيف روسي (فرمانده)، پائولو نسپولي ايتاليايي و کاترين کدي کولمن آمريکايي (مهندس پرواز) به ايستگاه فضايي بين المللي رسيد.دو وسيله حمل کننده کپسول سايوز در غرب آفريقا فرود آمدند و کسپول نيز با سرعت حدود 30 هزار کيلومتر بر ساعت در مقابل 28 هزار کيلومتر بر ساعت سرعت حرکت ايستگاه فضايي بين المللي به اين ايستگاه رسيد و با موفقيت توانست به آن متصل شود.رئيس آژانس فضايي روسيه در خصوص ماموريت سايوز اظهار داشت:«هم ماموريت پرتاب و هم عمليات اتصال با موفقيت و بدون هيچ مشکلي انجام شد».سايوز روز چهارشنبه از پايگاه روسي بايکونور در قزاقستان پرتاب شد و روز جمعه به ايستگاه رسيد اين سه فضانورد به مدت 5 ماه در ايستگاه حضور خواهند داشت.

کشف اولین سیاره با اتمسفر غنی از کربن

گروهی از سیاره شناسان "ام. آی. تی" یک سیاره خارج از منظومه شمسی را کشف کردند که اولین سیاره ای است که اتمسفری غنی از کربن دارد. این سیاره غول پیکر عجیب که WASP-12b نام دارد جرمی حدود 4/1 برابر جرم سیاره مشتری داشته و در فاصله حدود هزار و 200 سال نوری از زمین فاصله دارد.WASP-12b اولین سیاره خارج از منظومه شمسی است که اتمسفر غنی از کربن دارد.نتایج این بررسیها نشان می دهد سیارات خاکی که اتمسفری غنی از کربن دارند احتمالا سطحی پوشیده از الماس و گرافیت هستند.این محققان در این خصوص اظهار داشتند: "در بیشتر سیارات اکسیژن به میزان فراوانی یافت می شود. این اکسیژن اجازه می‌دهد که در سطح سیارات خاکی سنگهایی چون کوارتز و گازهایی مثل دی اکسید کربن حضور داشته باشند. زمانی که میزان کربن بیشتر از اکسیژن شود سنگهایی مثل الماس و گرافیت ایجاد می شوند که از کربن خالص تشکیل شده اند و گازهایی چون متان بیشترند."این محققان از تلسکوپ فضایی اسپیتزر برای اندازه گیری نور سیاره WASP-12b زمانی که از پشت ستاره خود عبور می‌کرد استفاده کردند.نتایج این تحقیقات منجر به کشف ترکیبات شیمیایی اتمسفر این سیاره شد. این دانشمندان پس از این مطالعات دریافتند که اتمسفر WASP-12b پوشیده از گاز متان است. این در حالی است که تنها در روی زمین می توان متان را ردیابی کرد. چرا که به طور کلی این گاز نمی تواند در دمای بسیار بالایی که این سیاره دارد وجود داشته باشد و به همین علت سیاره شناسان "ام. آی. تی" پس از کشف متان در اتمسفر این سیاره بسیار شگفت زده شدند.بر اساس گزارش تلگراف، به گفته این دانشمندان هر چند کربن عنصر کلیدی برای ایجاد حیات است اما WASP-12b به اندازه کافی برای پذیرایی از اشکال مختلف حیات سرد نیست.

ادامه نوشته

تصاویر شگفت انگیزترین سیاه چاله هایی که در دهه اخیر کشف شده‌اند

مجله علمی "نشنال جغرافی" به معرفی شگفت انگیزترین سیاه چاله ای که تلسکوپ فضایی پرتوهای ایکس چاندرا در یک دهه گذشته از آنها تصویربرداری کرده پرداخته است.  تلسکوپ فضایی چاندار 23 ژوئن 1999 پرتاب شد و از 10 سال قبل به رصد آسمان در طیف پرتوهای ایکس پرداخت.در این راستا و به مناسبت نزدیکی پایان اولین دهه هزاره سوم، مجله نشنال جغرافیایی به معرفی 5 سیاه چاله ای که از سال 2000 تا 2010 با استفاده از این رصدخانه فضایی کشف و رصد شده اند پرداخت.

1- سیاه چاله برساووش - این تصویر، منظره ای از منطقه مرکزی توده دوگانه برساووش است. این سیاه چاله یکی از عجیب ترین پدیده های کیهانی است. در حقیقت در این توده یک سیاه چاله نسبتا کوچک اما با جرم زیاد می تواند بر روی اجرام تا فاصله میلیونها کیلومتری از هسته خود تاثیر بگذارد. ستاره شناسان با مطالعه بر روی این تصویر که تلسکوپ فضایی پرتوهای ایکس چاندار تهیه کرده است دریافتند که امواج صوتی که از این سیاه چاله به اطراف ساطع می شوند درحال گرم کردن هوای پیرامون خود هستند و به این ترتیب مانع رشد ستارگان تا فاصله حدود 300 میلیون سال نوری می شوند.

ادامه نوشته

جانشين هابل ، گرفتار در سياهچاله بودجه

جانشين تلسكوپ فضايي معروف هابل، تلسكوپ فضايي جيمز وب، پروژه مشتركي است بين ناسا، آژانس فضايي اروپا و آژانس فضايي كانادا.دانشمندان پيش‌بيني مي‌كنند نتايج به دست آمده، 100 بار بهتر از نتايج هابل باشند كه ركوردي استثنايي در تاريخ تحقيقات فضايي است.ناسا تاكنون 3 ميليارد دلار خرج پروژه كرده است، اما زمان پرتاب تلسكوپ هر سال بيشتر عقب افتاده است.هنوز معلوم نيست ناسا چگونه مي‌خواهد بودجه اضافي مورد نياز را تامين كند، اما مسوولان ناسا مي‌گويند كه از تمام گزينه‌ها استفاده خواهند كرد.بودجه تلسكوپ فضايي جيمز وب در حال حاضر 40 درصد از بودجه ناسا را به خود اختصاص داده است.اشتباه در برآورد هزينه تلسكوپ وقتي اتفاق افتاد كه سال 2008 پروژه مورد بررسي قرار گرفت. ستاد مركزي ناسا و مركز فضايي گودارد نيز مقصر شناخته شده‌اند كه متوجه اشتباه در بودجه و برنامه زماني نشده‌اند.به علت وجود كاستي‌ها در پيش‌بيني اوليه بودجه، ناسا به اندازه كافي منابع مالي ذخيره براي تلسكوپ اختصاص نداده است تا جوابگوي هزينه‌هاي آينده باشد.مقامات مي‌گويند هنوز زود است تا بتوان راه حلي براي هزينه‌هاي پيش رو و مشكلات زماني پيدا كرد، اما آنها اميدوارند بتوانند تا اوايل فوريه برنامه‌اي ارائه كنند.تلسكوپ فضايي جيمز وب براي اين طراحي شده كه نور فروسرخ نزديك و ميانه را با آينه اصلي 7 متري خود كه از بريليوم ساخته شده، دريافت كند.اين تلسكوپ مي‌تواند به دنبال اولين كهكشان‌ها يا اجرام نورده پس از مِهبانگ بگردد، تاريخچه شكل‌گيري كهكشان‌ها را رصد كند، تكامل منظومه‌ها را دنبال كند و نقشه شيميايي سياره‌ها، ستاره‌ها و كهكشان‌ها را ترسيم كند.

ادامه نوشته

تكميل نخستين پرواز علمي هوابرد رصدي «سوفيا»

ناسا از تكميل نخستين پرواز علمي هوابرد رصدي «سوفيا» (رصدخانه استراتوسفر براي نجوم مادون قرمز) خبر داد. ‌اين پرواز به منظور نمايش پتانسيل هوابرد براي اكتشافات در جهان مادون قرمز انجام شد. پيش‌بيني شده كه اين هوابرد به محققان اجازه خواهد داد تحقيقات خود را در مورد اكتشافات به دست‌آمده توسط تلسكوپ‌هاي فضايي موجود و همچنين اكتشافات جديد اين هواپيما گسترش دهند. مدل 747SP نمونه كاملا اصلاح‌يافته بوئينگ است كه به يك تلسكوپ مادون قرمز هوابرد به قطر 245 سانتي‌متر مجهز شده ‌است. اين هوابرد نتيجه همكاري بين ناسا و مركز هوافضاي آلمان (Deutsches Zentrum fur Luft und Raumfahrt) است. اين هوابرد در تاريخ 30 نوامبر از باند يكي از پايگاه‌هاي نيروي هوايي آمريكا در كاليفرنيا به هوا برخاسته و حدود 10 ساعت در ارتفاع بين 39 تا 45 هزار پايي پرواز كرد. مدير برنامه سوفيا (Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy) در ناسا اظهار كرد: برنامه پروازي علمي اخير درجهت تاييد توانايي‌هاي سوفيا و به نمايش گذاشتن توانايي رصد آن براي انجام رصدهايي كه از سطح زمين امكان پذير نيست، بود. سوفيا به محققان كمك خواهد كرد تا درك بهتري از پديده‌هاي نجومي مانند چگونگي تولد ستاره‌ها و سياره‌ها،‌ چگونگي تشكيل مواد آلي در فضاي بين ستاره اي و چگونگي رشد و تغذيه سياه‌چاله‌هاي عظيم داشته باشند. مرحله دوم برنامه علمي در ماه فوريه و پس از نصب گيرنده‌هاي آلماني در فركانس‌هاي تراهرتز انجام خواهد شد.

 

مقابله با گرمايش زمين چندان هم بي دردسر نيست

تيم اكتشافي اروپايي مدارگرد "ونوس اكسپرس" كه درباره سياره ناهيد تحقيق مي‌كند، در مورد لايه مرموز مرتفع دي‌اكسيد گوگرد كشف شده توسط اين گروه توضيحاتي ارائه داده كه اين مساله شايد هشداري براي طرح تزريق قطرات سولفور به جو براي كاهش دما باشد. سياره ناهيد با ابرهاي اسيد سولفوريك پوشيده شده مانع ديده‌شدن سطح سياره مي‌شوند. ابرها در پي تركيب دي‌اكسيد سولفور آتش‌فشاني با بخار آب و ايجاد قطرات اسيد سولفوريك در ارتفاع 70-50كيلومتري تشكيل شده‌اند. هرگونه دي‌اكسيد سولفور باقيمانده بايد توسط تابش شديد خورشيد در ارتفاع 70 كيلومتري از بين برود، بنابراين كشف يك لايه دي ‌اكسيد سولفور در ارتفاع 90 تا 110 كيلومتري سياره توسط مدارگرد اكتشافي ونوس اكسپرس سازمان فضايي اروپا در سال 2008، مانند يك راز بود. اكنون شبيه‌سازي‌هاي رايانه‌يي انجام شده در موسسه تكنولوژي كاليفرنيا با همكاري محققاني از كشورهاي آمريكا، فرانسه و تايوان نشانگر اين مطلب است كه احتمالا برخي از قطرات اسيد سولفوريك در ارتفاع بالا بخار شده و گاز اسيد سولفوريك را آزاد كرده كه توسط نور خورشيد تجزيه شده و گاز دي‌اكسيد سولفور از آن آزاد شده‌ است.

ادامه نوشته

بزرگترین آتشفشان منظومه شمسی در مریخ کشف شد

منطقه "المپیوس مونز" سیاره مریخ از گذشته عنوان بزرگترین آتشفشان سامانه خورشیدی را یدک می کشید اما در صورتی که فرضیه جدید به اثبات برسد، این آتشفشان باید جای خود را به آتشفشان مریخی دیگری بدهد. در مقاله ای جدید تیمی از زمین شناسان اعلام کردند المپیوس که در کنار آتشفشانهایی از قبیل "آرشیا"، "پاونیس" و "آکریوس" قرار گرفته تنها بخشی از ساختار بزرگتر آتشفشانی است که در میان سیاره سرخ مسافتی هفت هزار کیلومتری را پوشش داده است.این می تواند به آن معنی باشد که فلات غول پیکری که به "تارسیس رایس" شهرت دارد، رکورددار جدیدی برای کسب عنوان بزرگترین آتشفشان سامانه خورشیدی خواهد بود. محققان دانشکاه اوپن در بریتانیا می گویند در صورتی که به این ساختار در این قالب بزرگتر نگاه کنیم، آتشفشان المپیوس در برابر آن تنها ساختار مخروطی بسیار ناچیز و کوچکی به شمار می آید.محققان با استفاده از مدلهای ریاضی دریافتند "تارسیس رایس" مریخ در بسیاری از ویژگی های فیزیکی با یکی از مشهورترین و فعالترین آتشفشانهای زمین که مطالعات بسیاری بر روی آن انجام گرفته، یعنی کوهستان اتنا در سیسیل، مشابه هستند.زمین شناسان، کوهستان اتنا را در دسته آتشفشانهای پراکنده طبقه بندی کرده اند این نوع از آتشفشانها بر روی لایه های سنگی نسبتا ضعیفی به وجود می آیند و از این رو مواد مذاب پس از فوران منجر به پراکنده شدن و وسعت یافتن آتشفشان می شود این پدیده درست مانند زمانی است که بر روی یک میز ستونی از حبه های قند ساخت. در صورتی که تمامی ساختار از قند تشکیل شده باشد، ستون پایدار باقی خواهد ماند اما اگر حبه های قند بر روی توده ای از عسل قرار داده شود، ستون از بخش مرکزی تخریب شده و بر روی سطح پراکنده می شود.

ادامه نوشته

کشف اتمسفری رقیق در قمر زحل

"رئا" دومین قمر بزرگ سیاره زحل به تازگی یکی از خصوصیات خود را که برای مدتها ناشناخته باقی مانده بود آشکار کرد و دانشمندان دریافتند این قمر از اتمسفری متشکل از اکسیژن و دی اکسید کربن برخوردار است. با این حال این اتمسفر به شدت نازک و رقیق بوده و تراکم اکسیژن در آن در حدود پنج تریلیون بار کمتر از تراکم اکسیژن در اتمسفر زمین است. وجود این لایه خارجی اتمسفر یا اگزوسفیر توسط تجهیزات موجود در مدارگرد کاسینی که در مدار این سیاره و قمرهایش در گردش است، به اثبات رسیده است.اگزوسفیرهای اکسیژن دار رقیق پیش از این در قمرهای مشهور سیاره مشتری مانند اروپا و گانیمید مشاهده شده بود اما این اولین باری است که چنین کشفی در سیستم سیاره زحل ردیابی شده است.محققان مرکز مطالعات "ساوث وست" می گویند لایه باریکی که قمر "رئا" را پوشانده است تحت کنترل ذرات پر انرژی به وجود آمده است که دائما سطح یخی این قمر را بمباران می کنند.

ادامه نوشته

برنامه سفر موسسه لاکهید مارتین به کمک ناسا و با استفاده از فضاپیمای اوریون به نیمه تاریک ماه

موسسه لاکهید مارتین قصد دارد طی همکاری با ناسا و با استفاده از فضاپیمای اوریون به نیمه تاریک ماه سفر کند.شاید دولت اوباما آرزوهای ناسا را برای بازگشت انسان به ماه از بین برده است، اما برای آنهایی که در حال توسعه دادن فناوری های مختلفی هستند که می توانند روزی انسان را به اعماق فضا ببرند، ماه بسیار ارزشمندتر از چیزی است که بتوانند از آن چشم پوشی کنند.موسسه لاکهید مارتین قصد دارد با اجرای ماموریتی به نام L2- Farside Mission بخشی از آرزوهای ناسا را عملی کرده و با کمک فضاپیمای اوریون، به بخش تاریک و ناشناخته ماه فضانورد ارسال کند.به گفته لاکهید مارتین در این ماموریت چندین هدف دنبال می شوند که مهمترین آنها مطالعه بر روی ساختارهای زمینی بخشهای نادیده ماه با استفاده از روباتهای خودکار است هدف دیگر این ماموریت آزمودن فناوری ها و مهارتهایی است که برای آغاز ماموریتی سرنشین دار به سوی یک اخترواره و یا مریخ مورد نیاز هستند.ایده اصلی قرار گرفتن اوریون در نقطه لاگرانژی L2 است که در حدود 64 هزار کیلومتر از بخش تاریک ماه فاصله دارد، جایی که ترکیب گرانش ماه و زمین به فضاپیما امکان می دهد همگام با ماه در فضا شناور بماند از این نقطه فضانوردان می توانند آزمایشهای از راه دور متعددی را به منظور نمونه برداری از سنگها و خاک ماه و همچنین اکتشاف حفره "ایتکن" در قطب جنوبی ماه عملی کنند.

ادامه نوشته

ناسا : پرتاب «ديسكاوري» به 12 آذرماه موكول شد

ناسا اعلام كرد، شاتل «ديسكاوري» به جاي 30 نوامبر در تاريخ سوم دسامبر(12 آذر) به مقصد ايستگاه فضايي بين المللي پرتاب خواهد شد. ناسا دليل اين تاخير را زمان بيشتر براي تعمير و يافتن دليل شكستگي تانكر سوخت اين شاتل اعلام كرد. آژانس فضايي آمريكا اين ماموريت 11 روزه را پس از كشف نشت هيدروژن در تارخ پنجم نوامبر به تعويق انداخت. پس از اين كشف، مهندسان چندين ترك خوردگي ديگر در سطح تانكر سوخت شاتل پيدا كردند. مديران ناسا تصميم گرفته‌اند تا زمان اطمينان كامل از تعمير تانكر سوخت، پرتاب اين شاتل را به تعويق بيندازند. فرصت پرتاب ماه دسامبر فرصت كوتاهي است. ساير فعاليت‌ها در ايستگاه مدار نيازمند اين مساله است كه شاتل ديسكاوري تا شش يا هفت دسامبر از سكوي پرتاب برخاسته باشد. پرتاب بعدي تا ماه فوريه انجام نخواهد شد. ناسا در اين ماه قصد دارد شاتل «انديور» را براي رساندن موج‌ياب دو ميليارد دلاري طيف‌نماي ذره‌اي "آلفا مگنتيك" به ايستگاه پرتاب كند.

فرزند خوانده کهکشان راه شیری توسط محققان موسسه مکس پلانک کشف گردید

محققان موسسه مکس پلانک اعلام کردند موفق به یافتن سیاره ای شده اند که میلیاردها سال پیش توسط کهکشان راه شیری به فرزندخواندگی پذیرفته شده است. کهکشان راه شیری میلیاردها سال پیش زمانی که با کهکشانی دیگر در جنگ و درگیری بوده است، سیاره ای مشابه سیاره مشتری را به فرزند خواندگی پذیرفته است.بین 6 تا 9 میلیارد سال پیش کهکشان راه شیری و یک کهکشان دیگر خود را در زمان و مکان تقریبا مشابهی دیدند و با یکدیگر درگیر شدند. پیروز این میدان کهکشان زمین بود که به عنوان غنیمت مقداری ستاره و مواد به جا مانده از کهکشان نابود شده را برداشت. دانشمندان اکنون دریافته اند سیاره ای مشابه سیاره مشتری به نام HIP 13044b نیز در میان این غنائم به کهکشان راه شیری راه یافته و اکنون این سیاره فرزند خوانده ره شیری به شمار می رود.اخترشناسان بر این باورند که این سیاره از برخورد دو کهکشان بزرگ جان سالم به در برده و نه تنها توانسته با موفقیت از کهکشان خود به کهکشان راه شیری مهاجرت کند بلکه از پدیده متورم شدن ستاره مادر خود، دوره گذار ستاره ای برای تبدیل شدن از یک ستاره میان سال هیدروژنی به یک ستاره عظیم و سرخ رنگ و سالخورده و هلیومی نیز نجات یافته است. دوره ای که خورشید زمین نیز طی پنج میلیارد سال آینده آن را پشت سر خواهد گذاشت.موجودیت HIP 13044b نیز کمی مرموز است زیرا این اولین سیاره از منشائی متفاوت است که در میان منابع بی ستاره هیدروژنی و هلیومی دیده شده است. به گفته دانشمندان برای درک چگونگی شکل گیری سیاره ها در کنار ستاره های بدون فلز باید به اطلاعات و آمار دقیق تری دست پیدا کرد.سیاره HIP 13044b که دست کم 1.25 بار بزرگتر از زمین است در فاصله دو هزار سال نوری از زمین و در جنوب صورت فلکی کوزه قرار گرفته است.بر اساس گزارش دیسکاوری، دانشمندان با در نظر گرفتن میزان چرخش ستاره مادر که سریعتر از حد عادی در چرخش است بر این باورند این ستاره عظیم و سرخ رنگ تا کنون تعدادی از خواهران سیاره HIP 13044b را بلعیده باشد.

شناسايي سياره زحل در منظومه شمسي (ارباب حلقه‌ها)

زحل که بعد از مشتری بزرگترین سیاره در منظومه شمسی به حساب می آید دارای هفت حلقه مسطح به دور خود است. این هفت حلقه در واقع شامل تعداد زیادی حلقه های باریک است که با ذرات یخی درست شده اند. این حلقه ها زحل را به یکی از زیباترین اجرام آسمان در منظومه شمسی تبدیل کرده اند. به جز زحل، سیارات مشتری، نپتون و اورانوس نیز دارای حلقه هایی هستند که نسبت به حلقه های زحل بسیار کم نورترند. قطر زحل در استوا ۱۲۰.۵۴۰ کیلومتر، تقریبا ۱۰ برابر قطر زمین است. این سیاره از زمین با چشم غیر مسلح قابل رویت است و البته حلقه های آن دیده نمی شوند. زحل آخرین سیاره ای بود که ستاره شناسان باستان موفق به کشف آن شده بودند. این سیاره به مناسبت خدای کشاورزی رومیان، ساترن نام گرفت. زحل در مداری بیضی شکل به دور خورشید در حرکت است. بیشترین فاصله آن از خورشید ۱.۵۱۴.۵۰۰.۰۰۰ کیلومتر و کمترین فاصله آن ۱.۳۵۲.۵۵۰.۰۰۰ کیلومتر است. یک سال در زحل معادل ۱۰.۷۵۹ روز و یا ۵/۲۹ سال زمینی است. بعد از مشتری، زحل سریعترین گردش وضعی در بین سیارات دیگر منظومه شمسی را دارد. یکبار گردش این سیاره به دور خود تنها ۱۰ ساعت و ۳۹ دقیقه به طول می انجامد. به دلیل این حرکت گردشی سریع، قطر استوایی این سیاره ۱۳.۰۰۰ کیلومتر از قطر قطبی آن بیشتر است. هفت حلقه زحل در حقیقت متشکل از هزاران حلقه باریک است. این حلقه های باریک از بیلیونها تکه یخ ایجاد شده اند.

ادامه نوشته

گروه تحقيقاتي فراسيارات در رصدخانه ملي ايران تشكيل مي‌شود

كارگاه بين‌المللي فراسيارات با هدف تشكيل گروه ايراني تحقيقات فراسيارات، بهمن ماه در كيش با حضور منجمان برتر دنيا برگزارمي‌شود.دكتر رضا منصوري با بيان اين مطلب گفت: طي يك سال گذشته به دنبال اين بوديم كه با توجه به نياز آينده رصدخانه ملي و امكانات فعلي چه زمينه‌هايي را در نجوم ايران فعال كنيم كه تصميم بر اين شد كه تحقيقات در زمينه سيارات فراتر از منظومه شمسي در داخل كهكشان راه شيري آغاز شود.مجري طرح رصدخانه ملي ايران خاطرنشان كرد: يكي از دلايل پذيرش اين موضوع و برگزاري اين كارگاه، تحقيقات بسيار خوب دكتر نادر حقيقي‌پور- يكي از كاشفان سياره فراخورشيدي مشابه زمين – بود كه بيش از دو سال است كه با پژوهشكده نجوم پژوهشگاه دانش‌هاي بنيادي در ارتباط است.استاد دانشگاه صنعتي شريف با اشاره به اين كه شرايط جهاني در اين حوزه تحقيقاتي به صورتي است كه چندين كشور سعي كرده‌اند كه گروه‌هاي فعال در حوزه تحقيقات فراسيارات داشته باشند، تصريح كرد: با توجه به اين كه رصدخانه ملي ايران در آينده امكان رصد سيارات فراتر از منظومه شمسي جهت كشف فراسيارات را فراهم مي كند تصميم گرفتيم گروهي در اين زمينه تشكيل دهيم. براي شروع كار ابتدا يك كارگاه بين‌المللي برگزار شده و تعدادي دانشجو علاقمند هم انتخاب و در آن شركت كنند تا محققان بين‌المللي هم جهت آموزش در كارگاه حضور يابند.وي ادامه داد:

ادامه نوشته