سقوط 14 پلهاي ايران در شاخص عملكرد تغييرات آب و هوايي
اين انجمنها عموما در اجلاسهاي ساليانه كنوانسيونهاي بينالمللي زيستمحيطي حضوري فعال دارند و با تدوين گزارشهاي مختلف به عنوان نهادهاي مستقل و غيردولتي، شاخصهاي عملكردي دولتها را تحليل ميكنند تا از اين طريق بتوانند اجماع جهاني براي پذيرش تعهدات زيستمحيطي و نيز عمل به آنها در دولتها را ايجاد كنند.GERMANWATCH يكي از موسساتي است كه در سالهاي اخير در اجلاسهاي كنوانسيون تغيير آب و هوا حضور فعالي داشته است. اين موسسه به همراه شبكه اقدام آب و هواي اروپا (Climate Action Network-Europe) از سال 2006 گزارشي تحت عنوان شاخصهاي عملكرد آب و هوايي تهيه و انتشار ميدهد. اين موسسه به بررسي و رتبهبندي عملكرد كشورهاي دنيا كه در حدود 90درصد انتشار گاز دي اكسيد كربن دنيا ناشي از احتراق سوخت را عهدهدار هستند، ميپردازد. شاخصهايي كه در اين تحليل به كار ميرود عبارتند از: روند انتشار دياكسيد كربن ناشي از احتراق سوخت در سالهاي اخير (50 درصد وزن)، سهم كشور در انتشار دياكسيد كربن ناشي از احتراق سوخت دني (30درصد وزن) و سياستهاي ملي و بينالمللي در زمينه تغيير آب و هوا(20درصد وزن).
اين موسسه با جمعآوري اطلاعات از موسسات بينالمللي و ملي نظير آژانس بينالمللي انرژي، دبيرخانه كنوانسيون تغيير آب و هوا و ساير موسسات و با همكاري بيش از 190 كارشناس انرژي و تغيير آب و هوا از كشورهاي مختلف دنيا شاخصهاي عملكرد تغييرات آب و هوايي را استخراج و گزارش ميكنند. همچنين اين موسسه 3 جايگاه اول ليست فعالين در زمينه تغيير آب و هوا را به كشورهايي اعطا ميكند كه توانستهاند تعهدات بلندمدت تغيير آب و هوايي را به انجام رسانده باشند كه شامل كاهش ميزان انتشار به 80 درصد زير سطح انتشار سال1990 است.نتايج گزارش تغيير اقليم 2011 حاكي از آن است كه از بين 57 كشور كه 90 درصد دياكسيد كربن انتشاري ناشي از احتراق سوخت را به خود اختصاص دادهاند، هيچ كشوري نتوانستهاند جايگاه اول تا سوم جدول را به خود اختصاص دهند. كشور برزيل، سوئد، نروژ، آلمان و انگليس رتبههاي 4 تا 9 را به خود اختصاص دادهاند در حالي كه كشورهاي چين، كانادا، استراليا، قزاقستان و عربستان رتبههاي 56 تا 60 را به خود اختصاص دادهاند. در اين ميان كشورمان ايران رتبه 52 از بين 60 جايگاه را به خود اختصاص داده است كه نسبت به سال قبل حاكي از سقوط 14 پلهاي در شاخص عملكرد تغييرات آب و هوايي است. علل اين نزول را كارشناسان بررسي كردهاند بر اين اساس رشد بالاي انتشار دي اكسيد كربن ناشي از احتراق سوخت در سالهاي اخير به ويژه در محدوده سالهاي 1973 تا 2000 و ميزان رشد انتشار دي اكسيد كربن ناشي از احتراق سوخت 5/3درصد بوده است در حالي كه در سالهاي اخير اين رقم به رشد ساليانه در حدود 6درصد رسيده است.همچنين رتبه ايران در انتشار گاز دي اكسيد كربن ناشي از احتراق سوخت در سالهاي اخير از 18 دنيا در 1996 به دهم دنيا در سال 2007 رسيده است(منبع، گزارش 2007 آژانس بينالمللي انرژي) كه اين خود از دلايل نزول شاخص عملكرد تغييرات آب و هوايي كشور است.از سوي ديگر سياستهاي تغيير آب و هوا در سطح ملي و بينالمللي از ديگر پارامترهاي موثر بر اين شاخص است. كشورمان هنوز بعد از 15 سال عضويت در كنوانسيون، برنامه اقدام ملي مصوب در اين زمينه ندارد. از طرف ديگر، همين موسسه، وضعيت شاخص عملكرد تغييرات آب و هوايي 10 كشور بزرگ انتشاردهنده دي اكسيدكربن از احتراق سوخت را نيز بررسي كرده است كه نتايج آن در جدول آمده است. چنان كه از جدول پيداست، 3 كشور آلمان، انگليس و هند در سطح خوبي از شاخص عملكرد قرار دارند، در صورتي كه كشورهاي كره و ژاپن در سطح متوسط عملكرد قرار گرفته و كشورهاي روسيه، ايران، آمريكا، چين و كانادا از عملكرد ضعيفي برخوردار هستند. نكته ديگر در اين خصوص افزايش رتبه ايران به جايگاه نهم در بين بزرگترين كشورهاي انتشاردهنده دي اكسيد كربن در سال 2010 است.از طرف ديگر بررسي ساير پارامترهاي ديگر جدول، حاكي از آن است كه اگرچه ميزان انتشار دي اكسيد كربن كشور كره و ايران از كل انتشار دي اكسيد كربن جهان تقريبا برابر است، ليكن كره با اين مقدار انتشار 8/1درصد توليد ناخالص داخلي دنيا و 73/0درصد جمعيت دنيا را دارد، در صورتي كه اين شاخصها براي ايران به ترتيب 92/0 درصد و 08/1 درصد است. اين به اين معني است كه شدت انتشار دي اكسيد كربن كشور به ازاي توليد ناخالص داخلي، 2 برابر كره جنوبي است.با توجه به تصويب آييننامه اجرايي كنوانسيون تغييرآب و هوا و پروتكل كيوتو در مرداد 88 توسط هيات وزيران كه اين آيين نامه توسط دفتر تغيير آب و هواي سازمان حفاظت محيط زيست ـ كه از پروژههاي بينالمللي سازمان حفاظت محيط زيست با برنامه عمران ملل متحد است ـ تنظيم شده است و تشكيل كار گروه ملي تغييرآب و هوا و دبيرخانه مربوطه در سازمان حفاظت محيط زيست، به نظر ميرسد در سالهاي آتي وضعيت اين شاخص براي كشورمان بهتر شود، چراكه يكي از وظايف محوله برعهده دستگاههاي عضو كميته علاوه بر تهيه گزارش موجودي انتشار، ارائه روند انتشار در سالهاي آتي در صورت تداوم وضع كنوني و نيز سياستهاي كاهش انتشار در ميانمدت و بلندمدت است(برنامه اقدام ملي كاهش انتشار). علاوه بر اين دستگاههاي عضو موظف هستند ساليانه عملكرد خود را در زمينه سياستهاي كاهش انتشار و نيز برنامههاي انطباق به دبيرخانه كارگروه ملي ارائه كنند. دبيرخانه كارگروه نيز موظف است ساليانه گزارش كشوري مربوط به تغييرات آب و هوايي را جهت مصارف داخلي و استفاده در برنامهريزيهاي توسعه تدوين كند.بديهي است در صورت اجرايي شدن اين آيين نامه و تدوين برنامه اقدام ملي تغييرآب و هوا و تصويب آن در هيات وزيران، اطلاع رساني مناسب در اين زمينه، شاخص عملكرد تغييرات آب و هوايي كشور در سالهاي آتي بهبود خواهد يافت. ذكر اين نكته ضروري است كه براي بهبود شاخص عملكرد تغييرات آب و هوايي، ميبايست ميزان و روند رشد انتشار نيز كاهش يابد. با توجه به اينكه تغيير روند رشد انتشار نيازمند اجراي برنامههاي كاهش انتشار است كه در كوتاه مدت ميسر نيست. از اينرو براي بهبود اين شاخص كشور در كوتاه مدت بهتر است در سطح ملي برنامه عمل تدوين و به تاييد هيات وزيران برساند. در سطح بينالمللي نيز با مشاركت فعال در اجلاسهاي كنوانسيون و پروتكل و ارائه نظرات كشور، بتوانيم علاوه بر حفظ منافع ملي، با ايجاد نقش موثري در تصميمسازي جهاني در زمينه تغيير آب و هوا، شاخصهاي عملكردي خود را نيز بهبود بخشيم.
امروزه پروژه چند ملیتی ایتر ، نانو تکنولوژی ، شتابدهنده هادرون ، شاتل آنلانتیس و ... توانایی منحصر به فرد و انکار ناپذیر فیزیک کاربردی ، فیزیک نظری و فیزیک محاسباتی را بخوبی نمایش میدهند.انشتین بزرگ در باره توانایی فیزیک فرموده است :