اقیانوس‌های جهان بتدریج اسیدی می‌شوند. این پیام نگران‌کننده تازه‌ای نیست، اما دانشمندان هشدار می‌دهند این فرآیند شتاب قابل توجهی به خود گرفته است. در چند دهه گذشته اقیانوس‌های جهان که یکی از مهم‌ترین منابع تولید غذای بشر به شمار می‌آیند در معرض مرگی خاموش موسوم به اسیدی شدن قرار گرفته‌اند. به همین سبب است که از آن به جفت اهریمنی فرآیند گرمایش زمین یاد می‌شود! طی بیش از ۲ دهه گذشته فرمول شیمیایی اقیانوس‌های جهان دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. اقدامات مخرب بشری بیشترین سهم را در این بر هم خوردگی تعادل داشته است به‌طوری که با افزایش تولید آلاینده‌ای همچون دی اکسید کربن از سوی جوامع انسانی اکوسیستم‌های اقیانوسی جهان در معرض خطرات بی‌سابقه‌ای قرار گرفته‌اند. تداوم این وضعیت نگران‌کننده موجب شده تا گروه‌های مختلفی از دانشمندان دست به کار شده تا با گردآوری اطلاعات دقیق و انتشار گزارش‌های مختلف، کشورهای مختلف را از عواقب شوم این وضعیت آگاه کنند.

 بتازگی گروهی از دانشمندان از کشورهای مختلف جهان نتایج تحقیقات جامعی را در این زمینه منتشر کرده‌اند که جملگی نشان می‌دهند شرایط حال حاضر اقیانوس‌های جهان از لحاظ برهم خوردن فرمول شیمیایی ترکیبات آب آنها و اسیدی شدن طی میلیون‌ها سال گذشته بی‌سابقه بوده است. به عقیده این دانشمندان وضعیت تا آن حدی بحرانی است که تنها در صورت اعمال سیاست‌های سختگیرانه زیست محیطی و وضع قوانین جدی برای کاهش تولید آلاینده زیست‌محیطی همچون دی اکسید کربن می‌توان اقیانوس‌های جهان و در نتیجه ساکنان سیاره مادر را از عواقب شوم آن مصون نگاه داشت. اسیدی شدن اقیانوس‌ها که محققان از آن به جفت اهریمنی فرآیند گرمایش زمین یاد می‌کنند عمدتا به واسطه دی اکسید کربنی صورت می‌گیرد که بشر تولید می‌کند. استفاده گسترده از سوخت‌های فسیلی منشا اصلی تولید قابل توجه این گاز گلخانه‌ای است که بخش عمده‌ای از آن در اقیانوس‌های جهان حل می‌شود. حل شدن این گاز در آب اقیانوس‌های جهان پایان کار نیست بلکه آن را باید سرآغاز اتفاقات شومی دانست که در کنار گرمایش زمین حیات ساکنان سیاره مادر را بشدت در معرض خطر قرار می‌دهد. پروفسور هاگ گادبرگ از دانشگاه کوینزلند که در این گروه تحقیقاتی بین‌المللی حضور داشته است می‌گوید: ما سراغ اطلاعاتی رفتیم که در سال‌های گذشته و با تلاش دانشمندان کشورهای مختلف درخصوص وضعیت آب اقیانوس‌های جهان جمع‌آوری شده است. ترکیب‌بندی این اطلاعات نشان می‌دهند خطری که اسیدی شدن آب اقیانوس‌ها می‌تواند برای حیات ساکنان زمین و محیط‌زیست آن به همراه داشته باشد احتمالا معادل و یا حتی بیشتر از خطری است که از جانب گرمایش زمین احساس می‌شود.

آمارها هشدارهای نگران‌کننده‌ای می‌دهند. بیش از ۳۰ درصد گاز دی اکسید کربنی که از سوخت‌های فسیلی، کارخانجات تولید سیمان، فرآیند جنگل‌زدایی و سایر اقدامات مخرب انسانی تولید می‌شود مستقیما راهی اقیانوس‌های جهان می‌شود و بتدریج موجب اسیدی شدن آنها می‌شوند. هاگ گادبرگ در این خصوص می‌گوید: اسیدی شدن اقیانوس‌ها اشکال مختلف و متعددی از حیات دریایی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و در این میان ارگانیسم‌هایی که پوسته یا ساختار اسکلتی آنها از کربنات کلسیم ساخته شده‌اند در معرض خطرات جدی‌تری قرار دارند. جانورانی نظیر مرجان‌ها و نرم‌تنان صدف‌دار از جمله این نوع ارگانیسم‌ها به شمار می‌آیند. اما این پایان ماجرا نیست. دانشمندان هشدار می‌دهند با وخیم‌تر شدن شرایط فعلی، فرآیند تولید نسل و ازدیاد ریزارگانیسم‌های اقیانوسی نیز تحت‌تاثیر قرار گیرد. زمانی که آب اقیانوس‌ها اسیدی می‌شود تعادل موجود در فرآیند تولید نسل در گونه‌های مختلف پلانکتون‌ها تحت‌‌الشعاع قرار می‌گیرد. این ریز ارگانیسم‌ها به عنوان بخش حیاتی از زنجیره غذایی اقیانوس‌های جهان به شمار می‌رود، جایی که غذای ارگانیسم‌های بزرگ‌تر شده و آنها نیز غذای ماهی‌هایی می‌شوند که در نهایت بشر از آنها به عنوان منبع غنی غذایی استفاده می‌کند.

اقدامات مخرب بشری، بیشترین سهم را در بر‌هم خوردگی تعادل فرمول شیمیایی اقیانوس‌ها داشته است به‌طوری که با افزایش تولید آلاینده‌ای همچون دی‌اکسید کربن از سوی جوامع انسانی اکوسیستم‌های اقیانوسی جهان در معرض خطرات بی‌سابقه‌ای قرار گرفته‌اند .یکی از عمده‌ترین علل نگرانی دانشمندان از تداوم فرآیند اسیدی شدن اقیانوس‌ها به کاهش منابع غذایی آنها مربوط می‌شود. با کاهش ریزارگانیسم‌ها زنجیره حیات درون اقیانوس‌ها نیز از هم گسسته شده و در مدت نه چندان درازی صید انواع مختلف ماهی‌ها که نقش قابل توجهی در سبد غذایی مردم جهان دارد با خطرات جدی روبه‌رو می‌شود. در حال حاضر دانشمندان از وجود مدارک و شواهد قانع‌کننده‌ای خبر می‌دهند مبنی بر این‌که احتمال دارد عواقب ناگواری از جانب اسیدی شدن اقیانوس‌ها دامنگیر بشر شود. آنها به رویدادهایی همچون نابودی بزرگ در ۲۵۱ میلیون سال پیش و مورد مشابه دیگری در ۵۵ میلیون سال پیش در گذشته زمین اشاره می‌کنند که با فرآیند اسیدی شدن اقیانوس‌ها همراه بوده است. نگرانی آنها از این بابت است که وضعیت مشابهی در دوران معاصر روی داده و گونه‌های متعددی که توانایی تطبیق دادن خود را در شرایط جدید ندارد، بتدریج از بین بروند.

دکتر کارلز پلجرو از انستیتو علوم دریایی در بارسلونای اسپانیا می‌گوید:‌ دوران‌های تاریخی زمین که در آنها نابودی گونه‌های مختلف حیاتی با اسیدی شدن آب اقیانوس‌ها همراه بوده است باید درس عبرتی برای بشر امروز باشد تا با نگاه به گذشته درباره آینده زمین تصمیم‌گیری کند. وی معتقد است همه چیز به اقدامات انسانی بستگی دارد. هم اکنون دانشمندان و مراکز مختلف تحقیقاتی و حامی محیط‌زیست زمین هشدار می‌دهند راه میانبری که می‌توان برای پایان دادن به این وضعیت متصور شد انجام اقدامات گسترده برای کاهش و به حداقل رساندن تولید گاز گلخانه‌ای دی اکسید کربن است. اندازه‌گیری‌های دقیق نشان می‌دهند آب‌های سطحی اقیانوس‌های جهان به طور میانگین ۱‌/‌۰ واحد PH اسیدی شده‌اند و درصورتی که این روند ادامه داشته باشد تا سال ۲۱۰۰ این رقم به ۳‌/‌۰ یا ۴‌/‌۰ واحد خواهد رسید که در این شرایط بسیاری از گونه‌های دریایی از جمله مرجان‌ها به سبب ناتوانی در تطبیق دادن خود بتدریج از بین خواهند رفت. دانشمندان از هم‌اکنون هشدار می‌دهند در صورتی که چنین تجسمی به واقعیت تبدیل شود زمین دورانی را سپری خواهد کرد که حداقل در ۴۰ میلیون سال گذشته به خود ندیده است. البته برخی دانشمندان نگرانی‌های فزآینده‌ای دارند. آنها با اشاره به برخی آمار که نشان می‌دهند تغییرات یاد شده در فرمول شیمیایی آب اقیانوس‌ها حدود ۱۰۰ برابر چندین میلیون سال گذشته در حال انجام است معتقدند که اقدامات پیشگیرانه باید هرچه سریع‌تر انجام شود. طی سال‌های گذشته نهادها و سازمان‌های مختلفی با هدف مقابله با اسیدی شدن اقیانوس‌های جهان راه‌اندازی شده است. با این حال این دولت‌ها هستند که با تصمیم‌گیری‌های خود می‌توانند معادلات نهایی را رقم بزنند، معادلاتی که می‌تواند به نجات زمین و ساکنان سیاره مادر یا نابودی تدریجی آنها منجر شود.